خاطرات هاشمی رفسنجانی؛ اردیبهشت ۱۳۷۹/ توقیف روزنامه‌ها و ابطال انتخابات مجلس ششم
پنج‌شنبه ۱ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۵ محرم ۱۴۲۱ | ۲۰ آوریل ۲۰۰۰
ساعت یازده به دفتر کوشک رفتم. از سونا و استخر استفاده کردم. کُلر استخر زیاد بود، چشمم را ناراحت کرد؛ انگشتر نقره‌ای‌ام سیاه شد. تا عصر گزارش‌ها و روزنامه‌ها را دیدم. آیت‌الله خامنه‌ای، امروز در مصلای تهران، برای ده‌ها هزار نفر از جوانان که از سراسر کشور آمده بودند، سخنرانی مفصلی کردند. هدف اصلی از این اجتماع، مطرح کردن مشکل‌های ناشی از مطبوعات دوم خردادی است و تبلیغات زیادی برای باشکوه شدن اجتماع شده است. سخنرانی حساب‌شده‌ای انجام دادند؛ هم ترتیب مطالب و هم انتخاب الفاظ و عبارات، حساب‌شده بود و باعث شد که تا عصر تعدادی زیادی اجتماع و سخنرانی در شهرهای دیگر برقرار شود. صداوسیما هم خیلی مایه گذاشت.
امروز بازارهای تهران و بیشتر شهرهای ایران، برای اعتراض به کنفرانس برلین تعطیل بود و اجتماعات و تظاهرات فراوانی هم در این خصوص بود و صداوسیما هم برنامه‌های تشویق‌آمیز داشت.
پخش مکرر صحنه‌هایی از کنفرانس برلین و مشاهده مناظر افرادی که از ایران به آنجا رفته بودند، فضا را ملتهب کرده؛ گرچه روزنامه‌های دوم خردادی و خبرگزاری جمهوری اسلامی [ایرنا]، تلاش زیادی کرده‌اند که اقدام صداوسیما را زیر سئوال ببرند، ولی نتیجه‌ای نگرفته‌اند و افکار عمومی طرفداران انقلاب، اقدام صداوسیما را تأیید می‌کنند. از آشکار شدن چهره افرادی مثل [اکبر] گنجی و… خوشحال‌اند. اجتماع قم هم باشکوه و تُند بوده؛ بیانیه‌های احزاب، شخصیت‌ها و نهادها، روان است.
عصر به ساختمان مرکزی [مرکز] تحقیقات استراتژیک [مجمع تشخیص مصلحت نظام] در نیاوران رفتم. جلسه معاونان بود؛ تصمیماتی گرفتیم. از اقدام صداوسیما و صحبت‌های امروز رهبری، شادمان بودند. اطلاعی از برنامه رهبری و قوه قضاییه ندارند. دادگاه انقلاب، شرکت‌کنندگان در جلسه [کنفرانس] برلین را احضار کرده است. رسانه‌های غربی، غافلگیر شده‌اند؛ بخشی از دستاوردهای خود را نقش بر آب می‌بینند. آقای [حسن] روحانی‌گفت، آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات] که با او ملاقات کرده، از خطر تعطیلی روزنامه‌ها اظهار ناراحتی کرده و گفته آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، مضطرب است و نزد او گریه کرده است.
جمعه ۲ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۶ محرم ۱۴۲۱ | ۲۱ آوریل ۲۰۰۰
در خانه بودم. بیشتر در حیاط منزل، مطالعه داشتم و قدم می‌زدم. ظهر بچه‌ها جمع بودند. محسن، [مدیر دفتر نشر معارف انقلاب]، پیشنهاد تهیه کتابی در جواب نقدهای نادرست ماه‌های اخیر مطبوعات چپ را نمود؛ موافقت کردم. مهدی، نتایج شمارش بیش از ۱۰۰ صندوق رأی مورد شکایت را آورد که تفاوتی با بازشماری مرحله قبل ندارد.
حمید طباطبایی آمد. وضع زندگی ایرانیان ساکن در سوئد را توضیح داد؛ از جمله مسکن، شغل، تحصیل، قیمت‌ها؛ تعداد ایرانی‌ها، بین ۶۰ تا ۹۰ هزار نفر گفته می‌شود. مساعدت خواست، برای انتقال زمین طرح گاوداری از خود به تعاونی ایرانیان مقیم سوئد که به آن‌ها واگذار کرده است؛ گفتم، چون آن‌ها را نمی‌شناسم، مناسب نیست دخالت کنم. گفت، وضع روحی برادرش حسام که در لس‌آنجلس است، خوب نیست.
در تمامی نمازهای جمعه امروز، بدون استثناء ائمه‌جمعه و سخنرانان پیش از نماز، حملات شدیدی به شرکت‌کنندگان در کنفرانس برلین کرده‌اند؛ آقایان مهندس [عز‌ت‌الله] سحابی، اکبر گنجی، [علی] افشاری، [محمود] دولت‌آبادی، [حسن] یوسفی‌اشکوری، [پرویز] کردوانی و [حمیدرضا] جلایی‌پور و خانم‌ها جمیله کدیور، شهلا لاهیجی و… به دعوت بنیاد هاینریش بول، از شاخه‌های حزب سبز آلمان، به عنوان بحث درباره «ایران بعد از انتخابات» و بررسی برنامه مجلس ششم، در این اجلاس شرکت کرده‌اند. بد برگزار شده و باعث آبروریزی؛ با افشاگری صداوسیما به زحمت افتاده‌اند.
در اکثر شهرها، تظاهرات و راهپیمایی بر علیه آن‌ها بوده؛ در دو سه شهر مثل گرگان و اصفهان، از صداوسیما هم به خاطر پخش بخشی از فیلم اجلاس انتقاد شده و نیز از به اصطلاح اصلاح‌طلبان هم به تبعیت از خطبه‌های جمعه قبل رهبری، به عنوان اصلاحات آمریکایی، انتقاد شدید شده است. در مطبوعات دوم خردادی هم به تبلیغ سخنرانی دیروز رهبری در همه نمازهای جمعه و راهپیمایی انتقاد شده. صداوسیما هم وقت زیادی از برنامه‌های خود را به همین مسائل اختصاص داده است.
رسانه‌های خارجی هم به این مسائل پرداخته‌اند، ولی سعی می‌کنند انتقادات رهبری را به تبع سیاست دوم خردادی‌ها در داخل، به خاطر نگرانی از ضربه به اصلاحات، کمرنگ کنند. آمریکا، ضمن ابراز نگرانی از آسیب دیدن مطبوعات، به ایران هشدار داده است.
شنبه ۳ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۷ محرم ۱۴۲۱ | ۲۲ آوریل ۲۰۰۰
مجمع [تشخیص مصلحت نظام] جلسه داشت. اعضا خواستند، بیانیه‌ای در تأیید اظهارات رهبری و اجرای نظراتشان داده شود. سیاست‌های کلی بخش حمل و نقل هم تصویب شد. ظهر آقایان [محمدرضا مهدوی‌کنی، محمد یزدی، عباس واعظ] طبسی، [احمد] جنتی، [علی‌اکبر] ناطق [نوری] و [قربانعلی] دُرّی [نجف‌آبادی]، میهمانم بودند. در مورد انتخابات تهران گفتند، آن قدر از صندوق‌های رأی شمرده شود که ابهام‌ها برطرف شود و بر لزوم پیگیری قوه قضاییه برای اجرای نظر رهبری در مورد مطبوعات تأکید شد.
عصر آقایان [عبدالمجید] معادیخواه، [رئیس بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی] و [ابوالفضل] شکوری آمدند و خواستند، مشکل زمین بنیاد تاریخ را که در شهرداری [منطقه سه تهران] به وجود آمده، حل کنیم. درباره عواقب احتمالی مشاجرات جاری بحث شد. آقای شکوری که در زنجان، به مرحله دوم انتخابات راه یافته، خواست به [حزب] کارگزاران [سازندگی] بگویم، هزینه تبلیغاتش را بدهند. به آقای [مرتضی] الویری، [شهردار تهران] گفتم که برای حل مشکل زمین بنیاد تاریخ، کمک کنند.
امروز آقای اکبر گنجی را به زندان بردند و افراد مشابه او هم نگران‌اند و نیز مطبوعات دوم خردادی هم از احتمال تعطیلی، اظهار نگرانی می‌کنند. آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] در دانشگاه تهران، مطالب دوپهلویی در مورد مسائل جاری گفته است که ظاهراً هر دو طرف را قانع نخواهد کرد؛ رسانه‌های راست از ایشان خواسته‌اند، نظر صریحی اعلان نماید.
یکشنبه ۴ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۸ محرم ۱۴۲۱ | ۲۳ آوریل ۲۰۰۰
اعضای هیأت مدیره تعاونی مسکن ناجا [= نیروی انتظامی] آمدند. شکایت داشتند از شهرداری تهران که زمین تعاونی را خارج از محدوده کرده و طرح فضای سبز روی آن گذاشته و عوض آن را نداده است؛ ده سال پیش از بنیاد مستضعفان خریده‌اند. آقای طاها هاشمی، [نماینده قم] آمد و گفت، [آقای عطاءالله مهاجرانی]، وزیر [فرهنگ و] ارشاد [اسلامی]، ریاست سازمان [فرهنگ و] ارتباطات [اسلامی] را به او پیشنهاد کرده و رهبری باید تأیید کنند؛ از من خواست که از رهبری بخواهم، بپذیرند.
آقای ابراهیم رئیسی، رئیس [سازمان] بازرسی کل کشور آمد. با اظهار نگرانی از وضع کشور و عمل دولت گفت، آقای [سیدمحمد] خاتمی، برخلاف ادعای نقدپذیری، کوچکترین اعتراضی را تحمل نمی‌کند و اخیراً که بازرسی براساس وظیفه خود، وضع بد بعضی از اُرگان‌ها را گفته، ایشان رنجیده و اعتراض کرده است و نیز از اظهارات دیروز ایشان در دانشگاه [تهران] و اظهارات وزیر ارشاد در مورد مطبوعات، انتقاد داشت. گفت، گروهی مرکب از او و آقایان [محمدهادی] مروی، [معاون اول رئیس قوه قضاییه]، [عباسعلی] علیزاده، [رئیس کل دادگستری استان تهران]، [غلامحسین] محسنی [اژه‌ای، دادستان دادگاه ویژه روحانیت] و [عبدالرضا] ایزدپناه، [معاون اجتماعی قوه قضاییه]، از سوی آقای [سیدمحمود هاشمی] شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، مأمور تأمین نظر رهبری در مورد مطبوعات شده‌اند و کارشان را با دستگیری افرادی آغاز کرده‌اند. گفت، در سفر به یزد از فولاد آلیاژی و طرح آبرسانی بازدید کرده و پی به عظمت برنامه‌های سازندگی برده‌ام.
عصر آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] آمد و توضیحی در مورد بازشماری آرای تهران و برنامه کار داد و گفت، مشغول ایجاد ساختار مناسب برای شورای نگهبان است. آشیخ قدرت علیخانی، نماینده [منتخب] قزوین آمد و گفت، جناح دوم خرداد، از درون دچار چنددستگی و تشتت شده و پس از ترور آقای [سعید] حجاریان و اظهارات رهبری ترسیده‌اند.
ائمه‌جمعه استان اصفهان آمدند؛ حدود چهل نفر به جز آقای [سیدجلال‌الدین] طاهری، [امام جمعه اصفهان] که با آن‌ها هماهنگ نیست. گزارش دادند. آقای [جواد] مقصودی، رئیس ستاد [برگزاری] نمازجمعه صحبت کرد. من هم درباره نقش روحانیت و نمازجمعه‌ها در تحکیم انقلاب و توطئه‌های دشمنان خارجی و داخلی صحبت کردم. نماز جماعت خواندیم و شام صرف شد. عکس دسته‌جمعی گرفتیم و از کتاب‌هایم به آن‌ها هدیه دادم. از کمک‌هایی که در دوران ریاست‌جمهوری به آن‌ها کرده‌ام، تشکر کردند و اظهار نگرانی از اختلافات و مشاجرات نمودند.
اعلان شد، روزنامه‌های «عصر آزادگان» و «فتح» و نیز مجله «ایران فردا» توقیف شده‌اند. آقای لطیف صفری، [مدیرمسئول روزنامه توقیف‌شده نشاط] هم که قبلاً محکوم شده بود، به زندان رفته است.
دوشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۹ محرم ۱۴۲۱ | ۲۴ آوریل ۲۰۰۰
آقای مسیح مهاجری، [مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. در مورد تعطیل شدن دوازده روزنامه و مجله که دیشب به حکم دادگاه انجام شده، مطالبی داشت و برای نحوه تبلیغات و توضیحات مشورت کرد. خواست که من هم درباره مسائل اخیر، بیشتر حرف بزنم. دکتر [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی] آمد. توضیحاتی در مورد اشکالات انتخابات تهران داد و گفت، اگر شورای نگهبان بخواهد به قانون عمل کند، باید آن را ابطال کند. آقای [سیدمحمود] کاظمی‌دینان، نماینده مجلس از آمل در مجلس ششم آمد و از متروک ماندن طرح‌های مهم کانال سراسری آستارا-گرگان و سد منگول که در دولت سازندگی پیگیری می‌شد، اظهار تأسف کرد. خواست که به مجلس بروم.
ناهار، هیأت‌رئیسه مجلس خبرگان میهمانم بودند. درباره اجلاس آینده و نیازهای نمایندگان و ساخت مرکز خبرگان در قم مصوباتی داشتیم. درباره مسائل سیاسی کشور، بحث و نسبت به اختلافات رهبری و آقای خاتمی، اظهار نگرانی شد؛ گرچه به ظاهر دوست‌اند. آقای [علی] مشکینی، [رئیس مجلس خبرگان]، برای استراحت ماندند. عصر بعد از استراحت، درباره حوزه [علمیه] قم و جامعه مدرسین و مراجع مذاکره کردیم. گفتند، اکثر اعضای قدیمی [جامعه] مدرسین، بعد از اضافه شدن اعضای جدید، در جلسات شرکت نمی‌کنند و جمعی از مراجع، راجع به مسائل انقلاب، بی‌تفاوت شده‌اند.
آقای [احمد محسنی] گرکانی، امام‌جمعه اراک آمد. از وضع فرهنگی و سیاسی اقتصادی کشور، اظهار نگرانی کرد و گفت، از سال ۱۳۷۶ تحت تأثیر مصوبه دولت سازندگی، در مورد پرداخت جایزه دولت به اندازه جمع شدن وجوه زکات، برای طرح‌های تعاونی روستاها، حدود ۴۰ میلیون تومان زکات جمع شده، ولی در سال‌های بعد کم شده است. برای مصلای اراک، استمداد کرد. آقای [سیدفخرالدین] فال‌اسیری، نماینده سابق مجلس از نیریز و رئیس حوزه علمیه نیریز آمد و برای کانون جوانان که تأسیس کرده است، استمداد کرد.
دوم‌خردادی‌ها، به خاطر توقیف دوازده نشریه آن‌ها و نگرانی از توقیف سایر نشریه‌هایشان، ناراحت‌اند و خواسته‌اند، طرفدارانشان آرامش را حفظ کنند. در سراسر کشور، حوزه‌های علمیه، در اعتراض به وضع فرهنگی دولت، تعطیل و اجتماع و سخنرانی داشتند. رسانه‌های غربی، سروصدای زیادی در مورد تعطیلی جراید راه انداخته‌اند.
سه‌شنبه ۶ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۰ محرم ۱۴۲۱ | ۲۵ آوریل ۲۰۰۰
آقای [حسین] محلوجی، [وزیر سابق معادن و فلزات] آمد و صحبت‌های ملاقات‌های قبل را تکرار کرد. در مورد سوءعملکرد دولت و جناح چپ و چاره‌جویی برای آینده و ابراز امیدواری به ادامه اقدامات اخیر رهبری [مطالبی گفت]. آقای دکتر [عباس] شیبانی، [نماینده تهران] آمد و خواست، وقتی برای ملاقات اعضای انجمن اسلامی پزشکان بگذارم. گفت، دارد یادداشت‌های مذاکرات شورای انقلاب را ویراستاری می‌کند؛ ناقص نوشته شده است.
آقای محسن رضایی، [دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. گفت، قصد دارد حزبی تشکیل بدهد و مشورت کرد. آقای علی لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. گفت، بعد از توقیف روزنامه صبح امروز، آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، خواسته رفع منع شود، چون امروز دادگاه آقای [سعید] حجاریان است. بعداً آقای [سیدعلی‌اصغر] حجازی، [از دفتر رهبری] گفت، آقای [غلامحسین] محسنی [اژه‌ای، رئیس مجتمع قضایی کارکنان دولت]، در توقیف تک‌روی کرده بوده و قرار بوده با مشورت جمع بشود، حکم لغو شده است. آقای [علی] لاریجانی، سه ساعت فیلم کنفرانس برلین را نیز آورد و برای انتشار بخشی دیگر [در تلویزیون] مشورت کرد. گفتم، پس از دیدن نظر می‌دهم. از تحرکات [دفتر] تحکیم وحدت، در حمایت از جراید توقیف‌شده، خبر داد.
آقای [امیر] تهرانی از وزارت اطلاعات آمد. از فشار آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] بر وزارت، برای تصفیه نیروهای مخالف چپ و ضعف آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات] در این خصوص گفت. عصر مصاحبه‌ای با سیما، برای تاریخ انقلاب و نهضت روحانیت کردم.
شب میهمان رهبری بودم. کسالت دارند و خسته‌اند. گفتند، امروز آقایان [مهدی] کروبی، [دبیرکل مجمع روحانیون مبارز]، بهزاد نبوی، [عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی]، [محمدعلی] نجفی، [عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی]، محمدرضا خاتمی، [منتخب اول مجلس ششم در حوزه انتخابیه تهران] و [محمد] سلامتی، [دبیرکل سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی] آمده‌اند و خواسته‌اند که به توقیف روزنامه‌ها پایان داده شود. آقای نجفی و بهزاد، بد حرف زده‌اند و ایشان برخورد تُندی با آن‌ها کرده‌اند؛ جا خورده‌اند. گفتند، آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور] هم امروز عصر برای کم شدن فشار از روی مطبوعات، درخواست شفاعت داشت، ولی رهبری خطر این وضع مطبوعات را برای او و آن‌ها توضیح داده است. گفتند، آقای عبدالله نوری، دیگر عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام به حساب نیاید. [آقای خاتمی]، گفته است که اگر ده روز صبر می‌کردند، خود او آن‌ها را اصلاح می‌کرده و ایشان گفته‌اند که بارها به او تذکر داده‌اند و عمل نکرده و گفته‌اند که ایشان گرچه بعد از صحبت‌های پنج‌شنبه، توقع اقدام از سوی قوه قضاییه داشته‌اند، ولی خبر نداشته‌اند که چه می‌کنند. امروز در چند دانشگاه، در مخالفت با تعطیلی جراید، تظاهرات بوده است.
چهارشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۱ محرم ۱۴۲۱ | ۲۶ آوریل ۲۰۰۰
آقای علی لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. می‌خواست نتایج مذاکرات دیشب من با رهبری درباره مطبوعات و انتخابات و مسائل دیگر سیاسی کشور را بداند. پیشنهاد داشت که [حزب] کارگزاران [سازندگی]، باید مواضع درست و روشنی بگیرند. گفت، خبر اظهارات رهبری به سران دوم خرداد، امروز پخش می‌شود؛ تُند و افشاگر است. آیت‌الله خامنه‌ای، دیشب به من گفته بودند که بخشی از صحبت‌ها را پخش می‌کنند و در حقیقت، برخورد صریحی با افکار و عمل آن‌هاست؛ گرچه از آقای خاتمی هم سلب اعتمادشان شده، ولی احترام او را حفظ می‌کنند و حرف‌هایی که می‌خواهند به او بزنند، به هوادارانش می‌گویند، ولی در جلسه خصوصی به او گفته‌اند که اظهار او در مورد جلسه [کنفرانس] برلین که گفته بود، این‌گونه جلسات زیاد بوده، درست نیست و نیز انتقاد آقای خاتمی به صداوسیما در مورد پخش فیلم جلسه را نادرست خوانده بودند و آن را کار درستی می‌دانند.
بالاخره امشب صحبت‌های ایشان پخش شد. در مورد مطبوعات، برلین و اصلاحات و سایر مسائل جاری، نظرات دوم خردادی‌ها را رد کرده‌اند؛ احتمالاً برای آن‌ها گران تمام می‌شود. گرچه سیاست آن‌ها مماشات و کوتاه آمدن تا تشکیل مجلس است. می‌ترسند، اگر اوضاع داغ بشود، برای تشکیل مجلس مشکلی پیش بیاید.
آقای [محمد] رجبی [دوانی]، رایزن فرهنگی‌مان در آلمان آمد و خبرهایی از مقدمات تشکیل کنفرانس برلین داد و گفت، با هماهنگی وزارت امور خارجه و سفارت بوده و از ماه‌ها پیش، برنامه‌ریزی شده و بنا بوده چهار کنفرانس تشکیل شود و صهیونیست‌ها که در آلمان خیلی قوی هستند، پشت آن‌اند. از ضعف ارتباط سفارت با ایرانیان مقیم آلمان گفت. معتقد است، بسیاری از آن‌ها به اسلام و عرفان و معنویت رو آورده‌اند و در سفر حج امسال، هفت کاروان رسمی از ایرانی‌های مقیم خارج و صدها نفر به صورت منفرد، در حج بوده‌اند و مثنوی [مولوی] که به انگلیسی هم ترجمه شده، در غرب و به‌خصوص آمریکا، انتشار وسیعی دارد و یک و نیم میلیون نسخه در آمریکا توزیع شده است. گفت، سفارت ما در آلمان، حقایق آنجا را به ایران منعکس نمی‌کند.
آقای دکتر [محمد] فرخی، منتخب مردم جیرفت آمد. از ابطال انتخابات توسط شورای نگهبان شکایت داشت و گریه کرد؛ احساس مظلومیت می‌کند. نامزد [حزب] کارگزاران است. یک پای او به خاطر [بیماری] فلج اطفال، از بچگی فلج است. اعلان کرده، مردم شلوغ نکنند؛ متهم است، با پول رأی جذب کرده؛ گفت، پولی نداشته، فقط پنج و نیم میلیون تومان پول از کارگزاران گرفته و خرج کرده است.
اخوی محمد، [رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] آمد. مشورت کرد، برای بیانیه‌ای از سوی کمیته سیاسی حزب کارگزاران، در تأیید مواضع رهبری و گفت، مخالف مواضع حزب می‌شود که با هماهنگی دوم خردادی‌ها، در مسأله کنفرانس برلین و مطبوعات، موضع گرفته‌اند.
حملات هوایی گاه به گاه آمریکا و انگلیس به عراق ادامه دارد. مسأله کودک کوبایی در آمریکا هنوز داغ است. عصر دکتر [عبدالله] جاسبی، [رئیس دانشگاه آزاد اسلامی] آمد. گزارشی از برنامه اجلاس هیأت اجرایی اتحادیه دانشگاه‌های جهان اسلام [آیسسکو]، داد. سپس اعضای هیأت اجرایی آمدند؛ میهمان دانشگاه آزاد اسلامی هستند که عضو اتحادیه شده است. آقای دکتر [عبدالعزیز] التویجری، دبیرکل اتحادیه [آیسسکو]، گزارش کار داد و از توسعه آموزش عالی در ایران و به خصوص دانشگاه آزاد اسلامی، قدردانی کرد. من هم صحبت مفصلی در مورد ضرورت همکاری کشورهای اسلامی در مسائل آموزشی و تحقیقی و بازیابی جایگاه اسلام در دانش و تحقیق نمودم و گفتم، از همکاری ایران در تأسیس دانشگاه آزاد اسلامی استفاده شود.
در تعدادی از دانشگاه‌ها، دانشجویان تجمع و اعتراض در مورد تعطیلی مطبوعات و پخش فیلم برلین داشته‌اند. اعلام شد که هشت نفر از متهمان قتل‌های زنجیره‌ای آزاد شده‌اند؛ مسأله جدیدی خواهد شد.
پنج‌شنبه ۸ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۲ محرم ۱۴۲۱ | ۲۷ آوریل ۲۰۰۰
کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، نقض حقوق بشر در چچن توسط روسیه را محکوم کرد و روسیه عکس‌العمل نشان داد. هماهنگی مسأله [پیمان] سالت دو و موافقت‌نامه مربوط به سیستم‌های ضدموشک، بین آمریکا و روسیه داغ شده است. آمریکا نمی‌خواهد آن مصوبه اجرا شود؛ به بهانه تجهیز شدن کشورهایی مثل ایران و کره شمالی به سلاح‌های موشکی دوربرد و می‌خواهد طرح جنگ ستارگان را احیا کند و روسیه اجرای سالت دو را منوط به اجرای توافق‌های ضدموشکی کرده است.
تا ساعت پنج بعدازظهر، در دفتر کوشک کار کردم. به عیادت آقای [سیدحسن] طاهری خرم‌آبادی رفتم. به منزلی در جماران آمده است. با سکته مغزی، مدتی قادر به تکلم نبوده و کمی هم فلج بوده، ولی رو به بهبودی است، اما قدرت کار سنگین، مطالعه زیاد و صحبت طولانی ندارد. درباره انتخابات تهران، وضع مطبوعات، شورای نگهبان و اجلاس آینده [مجلس] خبرگان مذاکره کردیم.
تا شب در منزل استراحت و مطالعه داشتم. اعلان شد که دادگستری، روزنامه‌های مشارکت و صبح امروز را هم توقیف کرده است. قبلاً هم روزنامه اخبار اقتصادی و هفته‌نامه آوا را توقیف کرده بودند. به این ترتیب، تعداد نشریات توقیف‌شده این هفته به شانزده عدد رسید که همه آن‌ها از جریان دوم خرداد است؛ کلافه‌اند و تحرکات محدودی هم در مخالفت داشته‌اند. رسانه‌های غربی همچنان سروصدا دارند و به موازات آن، رسانه‌های راست، تأییدهایی جدی دارند و گروه‌های اسلامی هم تأیید می‌کنند. بعضی روزنامه‌های راست و ارزشی، مثل جمهوری اسلامی و رسالت و…، جملات صریح مستقیم علیه شخص آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] هم آغاز کرده‌اند.
جمعه ۹ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۳ محرم ۱۴۲۱ | ۲۸ آوریل ۲۰۰۰
صبح تا ساعت یازده و نیم، در خانه مطالعه کردم. برای اقامه [نماز] جمعه به دانشگاه تهران رفتم. هر دو خطبه در مورد مسائل روز بود و سیاسی و شاید تُند و در جهت تأیید اظهارات رهبری و محکومیت لیبرال‌ها و ضدانقلاب و چپ‌ها.
عصر حسن‌آقا خمینی آمد. گفت، سخنرانی امروز در نمازجمعه تُند بوده و دوم خردادی‌ها را عصبانی کرده است. گفتم، از دولت هم حمایت کردم. تعدادی از کتاب‌های جدید چاپ شده آثار امام [خمینی (ره)] را آورد. از تُند شدن اختلافات دو جناح و عصبانی بودن دوم‌خردادی‌ها از تعطیلی مطبوعاتشان، اظهار نگرانی نمود. گفت، آزاد شدن جمعی از متهمان قتل‌های زنجیره‌ای و فاش شدن شکنجه آن‌ها و اعترافات نادرست تحت فشار و برگشت آن‌ها به داخل وزارت [اطلاعات]، باعث جاروجنجال وسیعی خواهد شد و قاعدتاً باید مرتکبان این ظلم را مجازات کرد. دو نفر از آن‌ها، با ایشان ملاقات کرده و سرگذشت رقت‌بار خودشان را گفته‌اند. از من خواست، فکری برای کم کردن اختلافات بکنم. گفت، مسأله [کنفرانس] برلین و [تعطیلی] مطبوعات [طرفدار دولت]، باعث شده که گروه‌های دوم خردادی، اختلافات داخلی خودشان را کنار بگذارند و منسجم شوند. خبر داد که روزنامه صبح امروز، بنا دارد روزنامه جدیدی به نام «بهار» منتشر کند.
بحران اصلاحات ارضی زیمبابوه ادامه دارد. انگلیس، ادامه کمک خود به [رابرت] موگابه، [رئیس‌جمهور زیمبابوه] را مشروط به دست کشیدن از فشار روی زمین‌داران سفیدپوست کرده است. در فیلیپین، گروه ابوسیاف، جمعی را گروگان گرفته است.
شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۴ محرم ۱۴۲۱ | ۲۹ آوریل ۲۰۰۰
آقایان [علی‌اکبر] ناطق [نوری، رئیس مجلس شورای اسلامی]، [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] و [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمدند. راجع به انتخابات تهران بحث کردیم و نظر این شد که مطابق قانون و بدون توجه به مسائل سیاسی عمل شود. آقای جنتی گفتند، تخلفات عمده‌ای در صندوق‌ها مشاهده می‌شود، ولی باید بیشتر بررسی شود. از خطبه‌های جمعه من، قدردانی کردند. جلسه مشترک کمیسیون‌های زیربنایی و فرهنگی و سیاسی مجمع [تشخیص مصلحت نظام] بود. در مورد ارتباط و سیاست‌های کلی آن بحث شد و ناتمام ماند.
آقای حسن صانعی، [رئیس بنیاد پانزده خرداد] آمد. از عمل دوم خردادی‌ها برای انقلاب اظهار نگرانی کرد و گفت، آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، کارآیی ندارد و در مقابل حامیانش، مسلوب‌الاختیار است. تذکر داد که در روزهای آخر مسئولیت اجرایی‌ام، گفته‌ام که سیاست‌های جاری غیرقابل برگشت است و اگر مشکلی پیش آید، مجدداً دست به کار می‌شوم. [می‌پرسید که] چرا اکنون به طور جدی وارد معرکه نمی‌شوی؟
دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. درباره خطبه جمعه دیروز من، مطبوعات، انتخابات تهران و مجلس آینده مذاکره شد. از معاونان مرکز تحقیقات انتقاد داشت؛ گویا چون حکم از من دارند، به مدیریت ایشان اهتمامی ندارند.
عصر آقای [علیرضا] شیرانی، مدیرعامل [سازمان] منطقه آزاد چابهار آمد و گزارش پیشرفت کارها را داد. خواست، برای افتتاح طرح‌ها و بازدید از منطقه به آنجا سفر کنم که باعث دلگرمی کارکنان شود؛ با توجه به اینکه بنیانگذار آنجا هستم. آقای [سیدحسن] طباطبایی، معاون وزیر کشاورزی آمد. گزارش پیشرفت کار طرح نیشکر خوزستان را داد و خواست که به آقای [محسن] نوربخش، [رئیس بانک مرکزی] بگویم، با شروع کار طرح‌های صنایع کاغذ آنجا، موافقت کند. طرح‌های کلی کشاورزی استان خوزستان را آورد. از کمی تبلیغات برای این طرح در هنگام شروع بهره‌برداری از اولین کارخانه شکر، گله داشت و از جبران آن در خطبه‌های من تشکر کرد.
آقایان [علیرضا] شیخ عطار و [مهدی] مصطفوی، [اعضای هیأت سه نفره بازشماری آرا] که از سوی شورای نگهبان، مسئول بازرسی مجدد انتخابات تهران شده‌اند، نمونه‌هایی از تخلف‌ها را آوردند و از خطبه‌های جمعه تشکر کردند. آقای [حسین] مرعشی، [نماینده کرمان] آمد و گفت، بخشی از چپ، بدون هیچ دلیلی، فکر می‌کنند که شما پشت سر تعطیلی مطبوعات هستید و در جلسات، از برخوردهای منفی با شما اظهار پشیمانی می‌کنند. در مورد کیفیت برخورد با اختلاف‌نظر محمد [هاشمی، رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] و [غلامحسین] کرباسچی، [دبیرکل حزب] در کارگزاران مشورت کرد.
یکشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۵ محرم ۱۴۲۱ | ۳۰ آوریل ۲۰۰۰
آقای [محمد] حسینی قزوینی، [مدیر مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی‌عصر قم] و فرزند آقای [ابوالقاسم] خزعلی آمدند. نمونه‌ای از کتاب‌های خود را در اصلاح اسناد روایات آوردند و کمک خواستند. آقای خزعلی گفت که پدرش، خطبه‌های جمعه من را شنیده و کلی دعا کرده است که کمکی نمودم.
آقای [حسن] عسگری، مدیرکل سابق آب تهران آمد؛ از مدیران موفق آب است. اخیراً در شرکت خصوصی کار می‌کند. آقای [بیژن نامدار] زنگنه، [وزیر نفت]، از او خواسته است که مدیریت منطقه آزاد عسلویه را بپذیرد؛ با اینکه در بخش خصوصی، ماهانه دو میلیون تومان حقوق می‌گیرد، حاضر است با حقوق دولتی در عسلویه کار کند. از توجه به مدیران در دولت سازندگی و عدم توجه به آن‌ها در دولت فعلی گفت. از خطبه‌های جمعه اخیرم تمجید کرد و گفت، باعث روحیه مؤمنان شده است.
آقای [عبدالحمید باقری] بنابی، نماینده تبریز آمد. از کارهای وزارت [فرهنگ و] ارشاد [اسلامی] و مدیریت آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، تحت تأثیر اطرافیان ناصالح ایشان انتقاد کرد. از مطالب خطبه‌های جمعه من قدردانی نمود و گفت، جمع زیادی از مردم به ایشان مراجعه و تشکر کرده‌اند.
عصر آقای منصور واعظی، مسئول سازمان فرهنگی [و هنری] شهرداری [تهران] آمد. از عدم انجام وظایف قانونی توسط شهرداری تهران شاکی است که اعتبارات قانونی روزنامه همشهری را واگذار نکرده و مزاحمت ایجاد می‌کنند. چهار سال پیش، با دستور رهبری، این بخش از شهرداری منفک شده و شهرداری ناراضی است. پیشنهاد ابطال انتخابات تهران را به خاطر تخلف‌های فراوان داشت. آقای حسن واعظی، از شورای عالی امنیت ملی آمد. تحقیقی راجع به تهدیدها و راه علاج دارد. پیشنهاد ابطال انتخابات تهران را داشت. از خطبه‌های جمعه من قدردانی کرد و از خطر ضدانقلاب و دوم خردادی‌ها گفت.
دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. درباره مدیریت مرکز تحقیقات تصمیم‌گیری کردیم. از قول عباد [= آقای علی ربیعی] گفت، آقای خاتمی، از طریق آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات]، مطلع شده که شورای نگهبان، قصد ابطال انتخابات تهران را دارد و قوه قضاییه قصد توقیف چند نشریه و بازداشت چند نفر دیگر را دارد و ناراحت است و می‌خواهد به رهبری شکایت کند.
شب آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] آمدند. راجع به انتخابات تهران صحبت شد و گفت که با رهبری، برای شنیدن نظر ایشان ملاقات می‌کند. دیروقت به خانه آمدم. عفت، میهمان داشت.
دوشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۶ محرم ۱۴۲۱ | ۱ می ۲۰۰۰
آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. در مورد انتخابات، مطبوعات و کنفرانس برلین و… صحبت شد. مصاحبه‌ای با مجله «پیام حوزه»، درباره وضع خود و حوزه [علمیه قم]، قبل از مبارزات و ایام مبارزات نمودم که ناتمام ماند. آشیخ حسن صانعی، [رئیس بنیاد پانزده خرداد] آمد. نظر داد که انتخابات تهران، لازم است باطل شود؛ چون خلاف قانون زیادی بوده و گفت، چپ‌ها از خطبه جمعه ناراحت‌اند و سروصداها از ترس است. خاطرات جالبی هم از دوره کار با امام نقل کرد؛ منجمله اینکه یک بار اعلامیه‌ای علیه امام از سوی گروهی به نام «مصلحین حوزه» پخش شد و نسخه‌ای هم در خانه امام چسبانده بودند. خواستیم پاره کنیم، امام گفتند بگذارید بماند؛ این نشان زنده و مؤثر بودن من است.
عصر [آقای حسین کمالی]، وزیر کار [و امور اجتماعی]، به همراه کارگران نمونه آمد و از کمک‌های من به کارگران قدردانی کرد؛ آقای [علیرضا] محجوب، [دبیرکل خانه کارگر] نیز و من هم صحبت تشویق‌آمیز کردم و هدایایی داده شد.
آقای [فریدون] وردی‌نژاد، [مدیرعامل سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا)] آمد. از بعضی مطالب که در روزنامه ایران درج شده، شرمنده بود و گفت، او مدیرمسئول نیست. از فشاری که روی او از سوی دادگاه [مطبوعات] و [سازمان] بازرسی کل [کشور] می‌آید، نگران بود. امروز بازرسی کل او را به خاطر ضعف گزارش از کنفرانس برلین، احضار کرده بود. گفت، سران چپ از اقدامات اخیر و سرکوب مطبوعات و تضعیف آن‌ها نگران‌اند و از خطبه شما بیشتر ناراحت‌اند. خواست بداند، حقیقت جریان چیست؟ گفتم، نگرانی از انحراف انقلاب است که مشترک بین مسئولان بالاست و برای مهار جریان منحرف است و من هم همه مطالب را نمی‌دانم.
آقای [محسن] نوربخش، [رئیس بانک مرکزی] آمد. گزارش وضع اقتصاد کشور را داد و از تأثیر نامطلوب مشاجرات سیاسی بر وضع اقتصادی و سیاست خارجی اظهار نگرانی نمود و از من خواست که نقش وزنه تعادلی گذشته را حفظ کنم. گفت، سران دوم خردادی اکنون متوجه شده‌اند که در مورد شما اشتباه کرده‌اند و می‌خواهند جبران کنند و پیشنهادشان این است که ریاست مجلس را بپذیرم و به آرامش کشور کمک کنم. گفتم، مایل به رفتن به مجلس نیستم. قول نمی‌دهم، ولی از همین جا کمک می‌کنم. گفت، آن‌ها حاضرند عملاً اشتباهات را جبران کنند. گفت، آقای خاتمی هم مضطرب است و تعادل ندارد.
سه‌شنبه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۷ محرم ۱۴۲۱ | ۲ می ۲۰۰۰
آقای مسیح مهاجری، [مشاور رئیس‌جمهور و مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. از خطبه‌های جمعه قدردانی کرد و خواستار جواب به انتقادات چپ‌ها و روزنامه بیان شد و تأکید بر ضرورت ادامه روند کنترل مطبوعات منحرف را داشت. آقای عباس ملکی، [از دفتر مشاورت بین‌الملل رهبری] آمد. ده جلد از تاریخ پیغمبر(ص) را که به صورت داستان تألیف شده، آورد و از ضرورت توجه به تأثیر رسانه‌های خارجی گفت و از عدم توجه رهبری به این ضرورت انتقاد داشت و گفت، آمریکایی‌ها حاضرند در پاریس، درباره اموال مسدود شده ایران مذاکره کنند. خواست، انتشار بعضی از آثارم را به دفتر نشر [فرهنگ اسلامی] واگذار کنم و خواستار مصاحبه شد.
آقای [سیدحسین] هاشمی، نماینده میانه، همراه چند نفر دیگر آمدند. گفت، در مجلس، نمایندگان چپ از خطبه‌های جمعه شما ناراحت‌اند؛ به خاطر اینکه دولت آقای خاتمی به دولت بنی‌صدر تشبیه شده، ولی اکثریت نمایندگان خوشحال‌اند. گفتم، هدف من توضیح ضرورت همکاری نیروهای وفادار به انقلاب در مقابل ضدانقلاب و دشمنان است و دولت را هم جزو نیروهای وفادار به انقلاب معرفی کرده‌ام و انتقادکنندگان مغرض‌اند.
آقای [مسعود] سفیری، خبرنگار [روزنامه اخبار] آمد. گفت، ارباب مطبوعات که اخیراً مورد فشار قرار گرفته‌اند، از شما انتظار حمایت دارند؛ با اینکه با شما بد کرده‌اند. دنبال این بود که بفهمد، بنابر ادامه توقیف مطبوعات است، یا رفع توقیف خواهد شد و نیز برای اطلاع از سرنوشت انتخابات تهران پیگیری کرد که من از هر دو بی‌اطلاع‌ام.
عصر آقای [علی] فلاحیان، [وزیر اسبق اطلاعات] آمد. اظهارات افرادی از اعضای وزارت اطلاعات را که متهم به شرکت در قتل‌های زنجیره‌ای بوده‌اند و اخیراً آزاد شده‌اند، نقل کرد که گفته‌اند، با فشار اعترافات ناحق از آن‌ها گرفته شده است. به رهبری، رئیس‌جمهور و رئیس قوه قضاییه، به خاطر سوءاداره این مسأله اعتراض داشت و نیز از آقای [محمد] نیازی، [رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح] و بازجویی‌ها و گفت، می‌خواهد از تمام کسانی که در این خصوص به او تهمت زده‌اند، شکایت نماید.
آقای [اسحاق] جهانگیری، [وزیر صنایع و معادن] آمد. ضمن گزارش کار وزارت معادن، منجمله مشکلات پیش آمده برای طرح آلومینای جاجرم، خبر از ناراحتی دوم خردادی‌ها از خطبه‌های جمعه من داد و خواست که از آقای خاتمی دلجویی کنم و مثل گذشته برای تفاهم جناح‌ها تلاش نمایم.
چهارشنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۸ محرم ۱۴۲۱ | ۳ می ۲۰۰۰
جلسه دوم دادگاه سیزده یهودی متهم به جاسوسی انجام شد. پنجاه خبرنگار خارجی هم برای پوشش آمده بودند. شخصی به نام «[حمید] تفلین»، صریحاً در مصاحبه‌ای، اعتراف به جاسوسی برای اسرائیل و گرفتن آموزش و پول کرد و رسانه‌ها و باندهای صهیونیستی و غربی را سردرگم کرد؛ به انفعال افتاده‌اند. دو نفر دیگر از یهودیان متهم به جاسوسی به‌نام [شاهرخ] پاک‌نهاد و [رامین] نعمتی‌زاده هم اعتراف به جاسوسی برای اسرائیل کرده‌اند. این اعترافات صریح، آمریکا و اسرائیل و غربی‌ها را به مخمصه انداخته و می‌خواهند به نحوی توجیه کنند.
اقدامات قوه قضاییه علیه افراد و مطبوعات، آمریکا را به انفعال انداخته و به خصوص افشاگری صداوسیما در مورد کنفرانس برلین، آن‌ها را گیج کرده و نظریه تازه‌ای از سوی نظریه‌پردازان آمریکایی اظهار شده که آمریکا نباید به طور علنی از آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] حمایت کند؛ چون همین باعث نقطه ضعفی برای ایشان می‌شود.
آقای مهندس [منصور] رضوی، رئیس سابق امور [اداری و] استخدامی و عضو شورای شهر تهران آمد. تحلیلی از وضع جاری کشور ارائه داد و اظهار نگرانی کرد و پیشنهاد راه‌حل با تشکیل هسته‌های هدایت جامعه و تأسیس روزنامه‌ها و فعال شدن افراد مؤثر داشت و گفت، در جلسه شورای شهر، شایعات رونق دارد.
آقایان [محمد] شفیعی و [امیر] تهرانی از وزارت اطلاعات آمدند. از خطبه‌های جمعه من قدردانی کردند و ضرورت ادامه اقدامات قوه قضاییه و گزارشی از فشارهای وارده بر متهمان قتل‌های زنجیره‌ای دادند که اعترافات ناحقی گرفته‌اند و تأثیر منفی در وزارت [اطلاعات] و احتمال شکایت و پیگیری و نیز از احتمال سیاسی‌کاری گروه جدید پیگیری قتل‌ها گفتند و استمداد برای جلوگیری از آن نمودند. اخوی محمد، [رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] آمد و گفت، آقای براتی از همکارانش، می‌خواهد امتیاز روزنامه بگیرد. چاپ جدید [کتاب عملکرد دولت] سازندگی را آورد و گفت، در شورای مرکزی کارگزاران، مقرر شده بدون تصویب شورا، بیانیه‌ها داده نشود.
عصر آقایان محمدی از دفتر آقای هاشمی‌شاهرودی و آشیخ فضل‌الله یزدی آمدند. آشیخ فضل‌الله، از هم‌دوره‌ای‌های تحصیل در قم است که به خاطر اتهام همکاری با ساواک، اوایل انقلاب مشکل پیدا کرد. آقای محمدی گفت، آقای شاهرودی از حمایتی که در نمازجمعه از قوه قضاییه کرده‌اید، خوشحال شده و ممنون.
یک مرکز حمایت از مطبوعات در اروپا، ده نفر از رؤسای کشورهای جهان را به عنوان سرکوبگر مطبوعات معرفی کرده؛ افرادی مثل جیانگ زمین، [رئیس‌جمهور چین] و ماهاتیر محمد، [نخست‌وزیر مالزی] هم هستند.
پنج‌شنبه ۱۵ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲۹ محرم ۱۴۲۱ | ۴ می ۲۰۰۰
از ساعت یازده صبح تا پنج بعدازظهر در کوشک بودم. وقت با مطالعه و خواندن گزارش‌ها و استفاده از استخر و سونا گذشت. عفت هم به همراه مریم [سالاری، همسر یاسر] بودند. بقیه وقت به اصلاح نمایه‌های تفسیر راهنما، برای چاپ‌های بعد و اصلاح نهایی [کتاب کارنامه و] خاطرات سال ۱۳۶۱ [= پس‌از بحران] و خواندن اخبار از کامپیوتر خانه گذشت.
علی‌رغم اعتراف یهودیان به جاسوسی، آمریکا و اسرائیل، لحن خود را تُندتر کرده‌اند. محاکمه [عبدالباسط علی‌محمد المقرحی و امین خلیفه‌فحیمه]، دو لیبیایی در هلند، به اتهام اسقاط هواپیما و حادثه لاکربی، امروز شروع شده و در رسانه‌های غربی، به نحوی انگشت اتهام را به سوی ایران هم دراز می‌کنند؛ احتمالاً بی‌ارتباط با مسائل اخیر داخلی و محاکمه یهودی‌ها و فشار روی ضدانقلاب نباشد.
امروز و فردا، آرایش خاصی در مورد سیاره‌های منظومه شمسی اتفاق می‌افتد که در هر پنجاه تا صد سال اتفاق می‌افتد و آثاری هم روی کره زمین دارد؛ مثبت یا منفی.
با فشار آمریکا، رئیس دانشگاه بالتیک روسیه را برکنار کردند؛ به خاطر اینکه چند نفر دانشجوی ایرانی، سال‌ها در آن دانشگاه تحصیل می‌کردند و به ادعای آمریکا، در تکنولوژی موشک، مهارت کسب می‌کرده‌اند. آقای سالیوف، از این کار دانشگاه با شجاعت دفاع می‌کند.
جمعه ۱۶ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۳۰ محرم ۱۴۲۱ | ۵ می ۲۰۰۰
در خانه بودم. بیشتر وقت، صرف بررسی نهایی [کتاب کارنامه و] خاطرات سال ۱۳۶۱ شد؛ تا ماه بهمن انجام دادم. با فاطی هم که مسئول تنظیم است، مذاکره شد. محسن، [مدیرمسئول دفتر نشر معارف انقلاب]، گزارشی از غرفه آثار من در نمایشگاه بین‌المللی کتاب را داد و گفت، مراجعه برای خرید تفسیر [راهنما] زیاد است.
مرحله دوم انتخابات، امروز در ۵۳ حوزه، بدون مشکل انجام شد. در نمازهای جمعه، اکثر ائمه‌جمعه، توقیف مطبوعات را تأیید نمودند و حملات تُندی به چپ‌ها و لیبرال‌ها کردند؛ قبل از توقیف مطبوعات، این‌گونه انتقادات نبود.
در ترکیه، در دفعه سوم، رئیس‌جمهور جدید، آقای «[احمد] نجدت سِزَر» با ۳۳۰ رأی در پارلمان انتخاب شد. دیروز و امروز، دوبار حزب‌الله لبنان، شهرهای شمال اسرائیل را هدف موشک‌های کاتیوشا قرار داده و هواپیماهای اسرائیلی هم چندین نقطه در لبنان را بمباران کرده؛ منجمله دو کارخانه برق و یک مخزن اسلحه و…، خرابی شدیدی بروز کرده است. بچه‌ها، ظهر جمع بودند؛ به جز فائزه که برای اجلاس بین‌المللی در اردن است.
شنبه ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱ صفر ۱۴۲۱ | ۶ می ۲۰۰۰
آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] آمد. گله داشت از آقای [محمد] یزدی، [عضو فقهای شورای نگهبان]، به خاطر عدم همکاری در مسأله انتخابات تهران و گفت، می‌خواهد از روزنامه بیان و آقای [سیدتقی موسوی] درچه‌ای که نوشته‌اند، آقای جنتی هم در خارج، جلسه‌ای شبیه کنفرانس برلین داشته است، [شکایت کند]. گفت، بیش از ۳۰ درصد از صندوق‌ها شمارش شده و بیش از ۱۰ درصد انحراف دارد.
آقای [محمدمهدی] مظاهری، مدیرمسئول روزنامه جوان آمد. مصاحبه خواست و برای سیاست‌ها مشورت کرد و گفت، روزنامه‌های این طرف هم مجموعه‌ای را تشکیل داده‌اند که هماهنگ عمل کنند. حاشیه پدرش [آقای حسین مظاهری] بر عروة[الوثقی] را آورد؛ با ابلاغ سلام و تشکر از خطبه‌های جمعه من.
آقای [مهدی] اکبرزاده، [مشاور وزیر کشاورزی] آمد. گزارشی از وضع تولید مواد اصلی سموم دفع آفات داد و گفت، به خاطر فشار [سازمان حفاظت] محیط زیست، واحد تولید زولون تعطیل شده و جای جدید آن تصویب نشده است، ولی تولید سموم علف‌کُش آن را جبران می‌کند؛ نگران تغییر آقای دکتر [عیسی] کلانتری است. آقای [محمدعلی] انصاری نوقی، رئیس بنیاد شهید [رفسنجان] آمد و برای معافیت خانواده‌های شهدای رفسنجان در پرداخت ودیعه آب و برق واحدهای مسکونی استمداد کرد و اصرار نمود که در مراسم ازدواج پسرش شرکت کنم؛ از دوستان قبل از انقلاب است.
عصر آقایان [محمد] جعفری گیلانی، [رئیس دفتر تبلیغات اسلامی قم] و طاها هاشمی آمدند و جلد اول کتاب «فرهنگ قرآن» تألیف من را آوردند که تازه چاپ شده؛ کار بسیار مهمی است که هدف اصلی کار قرآنی من در زندان بوده که تفسیر راهنما هم از آن بیرون آمده است. حرف (آ)، یک جلد حجیم شده و گفتند، در حوزه [علمیه] قم، مورد استقبال است و دانشگاهیان هم استقبال خوبی کرده‌اند. خواستند که راجع به انتخابات تهران و امکان رفتن من به مجلس هم چیزی بفهمند که مقدورشان نشد. از توقیف روزنامه‌های مزاحم، اظهار رضایت‌کردند و خواستند، در تابستان سفری به [روستای] وسف [قم] بروم.
در مرحله دوم انتخابات [مجلس ششم]، نتایج در حد پیش‌بینی‌ها است. ظهر محسن و مهدی و یاسر آمدند. درباره شکایت از اشخاص و جرایدی که مرتکب تهمت یا اهانت نسبت به من و خانواده شده‌اند، مشاوره شد. روزنامه رسالت، بحث جدیدی را آغاز کرده که گروه منتخب رئیس‌جمهور برای پیگیری قتل‌های زنجیره‌ای، خطاکارند و شکنجه متهمان و سپس آزادی آن‌ها و خودکشی سعید امامی و دخالت آقای [حمید] سرمدی - که مافوق موسوی [= مصطفی کاظمی]، متهم اصلی است - و خیلی چیزهای دیگر از سئوال‌های بی‌جواب است و از آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور]، توضیح می‌خواهد.
یکشنبه ۱۸ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۲ صفر ۱۴۲۱ | ۷ می ۲۰۰۰
آقای [حبیب‌الله] محمدیان، امام جمعه زاهدان آمد. بیشتر صحبت‌هایشان اظهار ناراحتی از عملکرد آقای خاتمی و تضعیف نیروهای اسلامی و تقویت مخالفان بود؛ به‌خصوص تقویت اهل سنت در مقابل شیعه و اینکه مولوی عبدالحمید [اسماعیل‌زهی، امام‌جمعه اهل‌سنت و مدیر مدرسه دارالعلوم زاهدان] را حاکم بر مقدرات کرده‌اند و مدیران دولتی، به نظر او بیشتر از نماینده ولی‌فقیه توجه دارند. گفت، وضع به‌گونه‌ای شده که دکتر [حسینعلی] شهریاری، رئیس معزول دانشگاه زاهدان می‌گوید، رهبری انقلاب را دودستی تقدیم آن‌ها کرده‌اند. از بیت رهبری هم گلایه داشت که توجهی به نظرات امثال ایشان ندارند و وقت ملاقات هم نمی‌دهند.
آقای سیف‌الله داد، معاون سینمایی وزارت [فرهنگ و] ارشاد [اسلامی] آمد؛ برای توجیه عملکرد خودش که زیر سئوال رفته و به خصوص از اینکه رهبری در هامش یک گزارش راجع به انحراف سینما در دو سال اخیر، عبارات تُندی نوشته‌اند، ناراحت است. گفت، حداقل این است که از سایر بخش‌های فرهنگی بهتر است و بدتر از گذشته نشده. تعدادی فیلم فارسی هم برای دیدن من آورده بود.
[آقای سیدحسین ایروانی]، فرزند مرحوم [سیدعبدالمجید] ایروانی، از اعضای [شورای مرکزی] جامعه روحانیت [مبارز تهران] آمد. وضع خانوادگی‌شان پس از رحلت پدرشان را گفت؛ مشکلاتی دارند. ظهر با محسن و مهدی ناهار خوردیم؛ معمولاً ناهارهای این‌گونه، کاری است. مهدی، [مدیرعامل شرکت تأسیسات دریایی]، از آقای [جلیل] خبره، [مدیرعامل شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا)]، شکایت دارد که ساخت تجهیزات را کُند انجام می‌دهد. بیانیه [شماره] ۱۴ شورای نگهبان صادر شده که بوی ابطال انتخابات تهران می‌دهد؛ اشکالات مهم زیادی را توضیح داده است.
عصر آقای [حسین] محلوجی، [وزیر سابق معادن و فلزات] آمد. از [سازمان] بازرسی کل کشور و دادگستری [استان تهران]، شکایت دارد که بی‌جهت او را اذیت می‌کنند. به آقای [سید ابراهیم] رئیسی، تلفنی گفتم که رسیدگی کنند. اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیس‌جمهور]، بعد از جلسه هیأت دولت آمد و گفت، آقای [سیدمحمد] خاتمی، خیلی ناراحت بوده و نتوانسته جلسه را تمام کند و به وزرای امور خارجه، اطلاعات و کشور پرخاش کرده و آقای [علی] یونسی، [وزیر اطلاعات] هم مشکلات وزارت را گفته و مجموعاً دولت در حال نگرانی و اضطراب است. فشار جناح راست و مجلس و حرف‌های اخیر رهبری و نیز بیانیه شورای نگهبان و بستن مطبوعات و بازداشت بعضی، نگرانی‌هایشان را زیاد کرده است.
آقای نلسون ماندلا از آقای [رابرت] موگابه، [رئیس‌جمهور زیمبابوه] انتقاد کرده است.
دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۳ صفر ۱۴۲۱ | ۸ می ۲۰۰۰
در سودان، آقای عمر البشیر، [رئیس‌جمهور]، آقای حسن الترابی، [رئیس مجلس] را عزل کرده و کارها را راکد نموده و وضع را فوق‌العاده و ترابی هم قصد مقاومت را اعلان داشته است. در سیرالئون، حدود پانصد نفر از نیروهای بین‌المللی حافظ صلح، ارتباط‌شان با مرکزشان قطع شده و غربی‌ها می‌گویند که توسط شورشیان، گروگان گرفته شده‌اند. شورشیان منکرند و صحبت از اعزام نیروهای زیاد نظامی و عمدتاً انگلیسی است. ارتش ایرلند، اعلان کرده، حاضر است سلاح خود را تحویل دهد.
در دادگاه متهمان ۱۳ جاسوس یهودی، دو نفر دیگر اعتراف به جاسوسی کرده‌اند که باعث شرمندگی بیشتر غربی‌ها و صهیونیست‌ها است. دو بیانیه تُند از سوی دو جناح مقابل و دو بیانیه تُند از سوی شورای نگهبان و وزارت کشور منتشر شده و وضع کشور را ملتهب کرده است و خارجی‌ها بر اختلافات دامن می‌زنند.
آقای [علی] عبداللهیان آمد و گفت که به عنوان معاون اول اتاق بازرگانی ایران انتخاب شده و از من حمایت خواست و تحلیلی درباره شرایط کشور ارائه داد.
آقای [احمد] زمانیان، نماینده سابق نهاوند آمد. ابراز نگرانی شدید از وضع کشور و ناراحتی از شکست در انتخابات نمود؛ به کار قضایی خود برگشته است.
[آقای پرویز نیامنش]، صاحب یک شرکت پرورش شتر مرغ [= شرکت محصص] آمد و گفت، وضع بهتری دارد و رو به رشد است. گفت، شرکت من در جلسه دامداران، در [ایام تبلیغات] انتخابات، به ضرر تمام شد و اثر منفی داشت. از من به خاطر بازدید از مزرعه و حمایت از طرح تشکر کرد که مؤثر واقع شده است.
عصر گروهی از مرکز تحقیقات قرآنی حوزه علمیه اصفهان آمدند. [آقای حسن مظاهری]، فرزند آقای [حسین] مظاهری آن را اداره می‌کند. نمونه‌ای از تولیدات خود را آوردند؛ یک سی‌دی [نرم‌افزار] به نام «بصائر» از تفسیر تصویری قرآن.
شب با ائمه جمعه [موقت] تهران، آقایان [احمد] جنتی، [محمد] یزدی و [محمد] امامی کاشانی جلسه داشتیم؛ آقای [سیدحسن] طاهری‌خرم‌آبادی بیمار است و نبود. درباره مسائل ائمه‌جمعه کشور و نمازجمعه تهران و توطئه‌هایی که برای تضعیف تریبون جمعه‌ها است صحبت شد. آقایان یزدی و جنتی هم بحثی درباره انتخابات تهران داشتند. ساعت ۱۲ به خانه رسیدم.
سه‌شنبه ۲۰ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۴ صفر ۱۴۲۱ | ۹ می ۲۰۰۰
آقای دکتر [علی‌اکبر] ولایتی، [مشاور رهبری در امور بین‌الملل] آمد و راجع به انتخابات تهران و دستگیری منافقانی که قصد ترور او را داشته‌اند، صحبت شد. مدیران بنیاد بیماری‌های خاص، همراه با خانواده‌های [اهدای عضو] که اعضای افراد خانواده‌هایشان را که به مرگ مغزی مبتلا شده بودند، به نیازمندان داده‌اند، آمدند. دکتر [سیدمحمود] طباطبایی، [معاون آموزشی و پژوهشی بنیاد بیماری‌های خاص]، گزارش کار را داد و هدایایی به خانواده‌های اهداکنندگان عضو دادم و برایشان درباره عظمت کار بنیاد و ارزش کار اهداکنندگان اعضای بدن، سخنرانی کردم.
آقای [رضا] امراللهی، [رئیس دانشگاه خواجه نصیر] آمد. برای افتتاح کنگره هماهنگی دانشگاه و صنعت دعوت کرد و گفت، وضع روحی آقای [سیدمحمد] خاتمی، [رئیس‌جمهور] خراب است و از من خواست که احوال‌پرسی‌کنم. عصر آقای [مصطفی] پورمحمدی، [از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی] آمد. از خطبه‌های جمعه من و اقدام قوه قضاییه در توقیف نشریات مضر، تمجید کرد و گزارشی از جریان دادگاه آقای [عمادالدین] باقی، [نویسنده و روزنامه‌نگار] داد که خود و آقای [علی] فلاحیان، [وزیر اسبق اطلاعات] هم شکایت کرده‌اند.
شب میهمان رهبری بودم. قرار است نمازجمعه آینده را اقامه کنند و در ادامه و تحکیم صحبت‌های گذشته، حرف بزنند. از خطبه‌های جمعه اخیر من تعریف کردند و گفتند، ضدانقلاب و خارجی‌های مخالف، عصبانی‌اند و دست و پا می‌زنند و حملات بی‌منطقی علیه تو دارند. گفتند، آقای [سیدمحمد] خاتمی، دچار شوک عصبی شده و تحمل ناراحتی‌ها و بحران‌ها را نمی‌تواند داشته باشد. درباره انتخابات تهران گفتند که شورای نگهبان، باید مطابق قانون عمل کند. از کار قوه قضاییه در مورد مطبوعات، اظهار رضایت کردند. شش ماه اول [کتاب کارنامه و] خاطرات سال ۱۳۶۱ [= پس‌از بحران] من را خوانده‌اند؛ فقط سه تذکر کوچک دادند؛ پسندیده‌اند. اظهار ناراحتی کردند، از بازجویی‌های خشن از متهمان قتل‌های زنجیره‌ای که اخیراً آزاد شده‌اند.
آقای [مصطفی] پورمحمدی گفت، امروز در مجلس، دوفوریت طرحی در مورد تأسیس سازمان حفاظت وزارت اطلاعات که زیر نظر رهبری باشد، تصویب شده و [آقای علی یونسی]، وزیر اطلاعات گفته، اگر تصویب شود، استعفا می‌دهد. رهبری هم امشب به من گفتند، با این طرح موافق نیستم. در زمان دولت من هم مطرح بود که وزارت اطلاعات سازمان شود و به رهبری منتقل شود، یا به رئیس‌جمهور، من هم مخالفت کردم. خارجی‌ها و ضدانقلاب هم سروصدا راه انداخته‌اند که محافظه‌کاران می‌خواهند، حاکمیت بر وزارت اطلاعات را از دولت آقای خاتمی بگیرند.
چهارشنبه ۲۱ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۵ صفر ۱۴۲۱ | ۱۰ می ۲۰۰۰
آقای [غلامرضا] فروزش، [عضو شورای اسلامی شهر تهران] آمد. گزارش ملاقات و مذاکره با [آقای سیدمحمد خاتمی]، رئیس‌جمهور را داد. گفت، از عملکرد ایشان انتقاد کرده و ایشان گفته ۹۹/۵ درصد انتقادات را قبول دارد؛ از قبیل اینکه چرا به سازندگی و مسائل اقتصادی کشور توجه نمی‌کنند؟ چرا در مسائل فرهنگی، وارد حیاط خلوت رهبری شده که این مشکلات به وجود آید؟ چرا شعار اصلاح اداری و ادغام وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها را داده و عمل نکرده و آن‌ها را متزلزل ساخته است؟ چرا دوستانش با رفتار ناشایست در مقابل آقای هاشمی، دوست استراتژیک را از دست داده‌اند؟ چرا به مطبوعات مضر، این همه میدان داده است؟ و… سرانجام ایشان گفته که تمام تلاشش را کرده است و بیش از این، کاری نمی‌تواند بکند.
آقای علی لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. در مورد مطبوعات و انتخابات تهران مطالبی داشت. اخوی محمد، [معاون اجرایی رئیس‌جمهور] آمد. در خصوص آمایش سرزمینی که امروز در جلسه هیأت دولت مطرح بوده، گزارشی داد. آقای لاریجانی احتمال می‌دهد که ادعای کسالت عصبی آقای خاتمی، تمارض [= خود را به بیماری زدن] باشد و گفت، بعد از این جلسه متشنج دولت، صحبت از کنار رفتن آقای [عطاءالله] مهاجرانی، [وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی]، جدی شده و معتقد است، آقای خاتمی، توان مدیریت کلان ندارد.
آقای عباس آخوندی، [قائم‌مقام سابق سازمان صداوسیما] آمد. گفت، بعضی از محافل سیاسی در خارج معتقدند، ایران ظرفیت الگو شدن برای جوامع اسلامی از لحاظ تطابق دین و دموکراسی را دارد. پیشنهاد داد که حزبی با اهداف اقتصادی، برای سامان دادن به امور اقتصادی کشور تشکیل شود که کمتر وارد مسائل مشکل فرهنگی و سیاسی بشود.
تلفنی از آقای خاتمی، [رئیس‌جمهور] احوال‌پرسی کردم. گفت، دچار ناراحتی عصبی شده و قرار است امروز آزمایش قلبی هم بشوند. فاطی، [رئیس بنیاد بیماری‌های خاص] آمد. در مورد امضای توافق‌نامه با ایتالیایی‌ها برای معالجه بعضی از بیماران مشورت‌کرد؛ گفتم، با مشاور حقوقی مشورت کنند؛ عازم ایتالیا است. در مصر بر سر یک کتاب به اسم «حیدر حیدر»، دانشجویان اسلامی تظاهرات کرده‌اند که آن را موهن به اسلام می‌دانند و با پلیس درگیر شده‌اند.
پنج‌شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۶ صفر ۱۴۲۱ | ۱۱ می ۲۰۰۰
تا ساعت یازده در خانه کار کردم؛ با اصلاح نهایی [کتاب‌کارنامه و] خاطرات سال ۱۳۶۱. آب به استخر بستم. تا ساعت پنج بعدازظهر در دفتر کوشک کار کردم. عصر در خانه ملاقاتی با آقای [علیرضا] شیخ عطار کردم؛ مسئول بازرسی انتخابات تهران از سوی شورای نگهبان است. اکثر صندوق‌ها را مخدوش می‌دانند. امروز در جلسه شورای نگهبان با حضور وزیر کشور گزارش داده؛ باعث خشم و اهانت [آقای عبدالواحد موسوی لاری]، وزیر کشور شده و او هم اعتراضاً استعفا نوشته است.
مقداری وقت، صرف بررسی [کتاب] فرهنگ قرآن کردم. خوب است؛ جلد اول آن حرف (آ)، کار بزرگی است. به نظرم رسیده، باید به عربی هم ترجمه شود؛ خیلی آسان است، چون عمدتاً عربی است.
امروز ظهر با تولد یک دختر به نام «آسا» به معنای ایمان در هند، جمعیت هند از مرز یک میلیارد نفر گذشت. گفته شده که هند، روزانه حدود ۴۰ هزار نفر بر جمعیت‌اش افزوده می‌شود و اگر به همین وضع ادامه یابد، تا ۵۰ سال دیگر، جمعیت هند از چین جلو می‌زند. در این حال، امسال خشکسالی وسیعی، هند، پاکستان، افغانستان و ایران را در وضع مشکلی قرار داده که اگر این‌گونه پدیده‌ها تکرار شود، باید به فکر اقدامی جدی بود.
در سیرالئون، بحران عمق‌تر شده و چهار نفر از صلح‌بانان سازمان ملل که گفته می‌شود گروگان شورشیان‌اند، فرار کرده و اطلاعاتی داده‌اند. در سریلانکا هم بحران شدید شده و دولت وضع فوق‌العاده اعلان کرده است. چریک‌های تامیل می‌گویند، به یک کیلومتری جزیره جفا رسیده‌اند.
جمعه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۷ صفر ۱۴۲۱ | ۱۲ می ۲۰۰۰
در نیومکزیکوی آمریکا، اولین و مهم‌ترین مرکز هسته‌ای آمریکا، در خطر آتش‌سوزی قرار گرفته است. جنگل‌های اطراف، به طور وسیع دچار آتش‌سوزی شده و مرکز هسته‌ای و ساختمان‌های مسکونی تعطیل شده و انسان‌ها منتقل شده‌اند، اما دولت آمریکا اعلان کرده که خطری مواد هسته‌ای را تهدید نمی‌کند. اولین بمب هسته‌ای آمریکا که ژاپن را بمباران کرد، در اینجا ساخته شد و مهم‌ترین انبار پلوتونیوم آمریکاست.
در خانه بودم. نمازجمعه را رهبری اقامه کردند. ایراد خطبه‌ها دو ساعت طول کشید، با اینکه توصیه به کوتاه شدن خطبه‌ها می‌کنند. دعوت به وحدت ملی و مشخص کردن مرز بین خودی و غیرخودی کردند. متنی درباره لشکر ۲۷ محمد رسول‌الله نوشتم؛ برای کتابی که می‌خواهند در آن باره منتشر کنند.
ظهر بچه‌ها جمع بودند. فائزه گفت، در سفر اُردن، در مصاحبه‌ای گفته است که در سال‌های اخیر وضع زنان در حکومت دولت جدید، عقبگرد کرده و یکی از روزنامه‌های اُردن آن را تیتر کرده و باعث ناراحتی سفیرمان، آقای [نصرت‌الله] تاجیک - که از [جناح] چپ است - شده است.
آمریکا و فرانسه، نسبت به محاکمه یهودیان جاسوس در ایران، اظهارات تهدیدآمیز کرده‌اند. جنگ بین اریتره و اتیوپی، امروز مجدداً شعله‌ور شده است؛ با این همه فقر و قحطی، جنگ هم می‌کنند و وضعیتشان، بدتر می‌شود.
رسانه‌های غربی و امارات [متحده عربی]، سروصدای زیادی در مورد اختلاف ایران با کویت بر سر منطقه «الدوره»، در نقطه مرزی بین دو کشور با مشارکت عربستان [سعودی] و به راه انداخته‌اند و اینکه ایران، بدون جلب موافقت همسایه، اقدام به حفاری اکتشافی برای کشف گاز کرده است؛ به اختلاف دامن می‌زنند. امارات و عراق هم برای اهداف خودشان، به وسعت وارد این موضوع شده‌اند.
شنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۸ صفر ۱۴۲۱ | ۱۳ می ۲۰۰۰
آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد؛ در مورد انتخابات، شورای نگهبان و مجلس آینده، صحبت‌هایی داشت. در کمیسیون‌های سیاسی و امنیتی و قضایی مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، برای تشویق آن‌ها به کار بیشتر و جدی‌تر، به خاطرکم‌کاری کمیسیون‌ها شرکت کردم. جلسه مجمع را امروز تشکیل ندادیم؛ چون مطلبی برای دستور نداشتیم. آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] آمد. راجع به انتخابات تهران گفت‌وگو شد؛ می‌گویند، اشکالات جدی است، ولی ملاحظات سیاسی هم مهم است.
عصر آقای [عباسعلی] علیزاده، رئیس دادگستری تهران آمد. گزارش مفصلی راجع به پرونده ضاربان آقای [سعید] حجاریان و تعارض‌هایی‌که وزارت اطلاعات با دادگستری داشته و نیز روند توقیف بعضی از مطبوعات و پیگیری تخلفات بعضی از نویسندگان و شرکت‌کنندگان در کنفرانس برلین داد و گفت، اطلاع یافته‌اند که بعضی بنا داشته‌اند، اکبر گنجی را در زندان از بین ببرند و سروصدا راه بیندازند، لذا او را به محل امنی منتقل کرده‌اند. گفت، به وزارت [فرهنگ] ارشاد [اسلامی]، ابلاغ شده که رسانه‌های جدیدی منتشر نشود و به موجب قانون جدید مطبوعات عمل شود.
دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] آمد. درباره انتخابات و صحبت‌های دیروز رهبری و مجلس آینده و مطبوعات و اختلافات جریان‌های سیاسی مذاکره کردیم. ساعت ده شب به خانه آمدم. درگزارش‌ها، انعکاس صحبت‌های رهبری در رسانه‌های اسرائیلی، خیلی منفی نقل شده و به خصوص در مورد بنی‌قریظه و بنی‌نضیر و مرز بین خودی و غیرخودی و…
دیشب از سوی مخالفان دولت عراق، چند موشک به بغداد اصابت کرده است. مخالفان می‌گویند، به کاخ صدام خورده و دولت عراق می‌گوید، به منطقه مسکونی مردم خورده و مدعی است که مزدوران ایران زده‌اند.
تسلیتی برای خانواده مرحوم علی‌آقا حجتی‌کرمانی امضا کردم؛ در سفر به کربلا، در سوریه فوت کرده است. از طرف وزارت نفت ایران، اعلان شد که حفاری در الدوره متوقف شده و به انتظار اقدام کویت، برای مذاکره هستیم؛ قبلاً کویتی‌ها از مذاکره طفره می‌رفتند. اگر اقدام ایران، باعث فعال شدن مذاکرات شود، موفق بوده است.
یکشنبه ۲۵ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۹ صفر ۱۴۲۱ | ۱۴ می ۲۰۰۰
آقای [علی‌محمد] بشارتی، [مشاور رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد. از سفر مکه و سفر قم گفت. در قم، در ملاقات با آقای [لطف‌الله] صافی گلپایگانی، اظهار ناراحتی او از وضع فرهنگی و…کشور را شنیده و اینکه گفته‌اند، قدر دوران مدیریت رفسنجانی را ندانستیم و این وضع پیش آمد.
آقای [عبدالواحد] موسوی لاری، وزیر کشور آمد. از مجلس می‌آید؛ سئوال نمایندگان در مورد ناامنی در خراسان را جواب داده بود. گفت، جواب درستی نداشتیم، حق با آن‌ها بود. مشکل را زیر سر وضع نیروی انتظامی و وضع ارتش در آنجا می‌داند و نمی‌توانسته در جواب بگوید. گفت، بخشی از نیروهای ارتشی آلوده به اعتیاد و… شده‌اند. از مشکل با شورای نگهبان، در مورد انتخابات تهران گفت. امیدوار است که تأیید شود. از من، به خاطر تُندی خطبه‌های جمعه گله کرد وگفت، رفقایش گله‌مندند. گفتم، توجه به اصل مطلب نکرده‌اند.
عصر جمعی از بسیجیان [= اعضای شورای مرکزی بسیج دانشجویی] دانشگاه تهران آمدند. وضع دانشگاه‌ها را گفتند و خواستند، برای مراسم سالگرد فتح خرمشهر، در اجتماع آن‌ها شرکت‌کنم. آشیخ حسن صانعی، [رئیس بنیاد پانزده خرداد] آمد. از خطر نمایندگان منتخب تهران، برای مجلس و انقلاب گفت و لزوم چاره‌جویی.
شب آقایان [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] و دکتر [حسن] روحانی، [دبیر شورای عالی امنیت ملی] و علی لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما]، میهمانم بودند. درباره انتخابات تهران بحث شد. آقای جنتی گفت، بخشی از اعضای شورا، ضمن اینکه اشکال انتخاب تهران را قبول دارند، ابطال آن را مصلحت نمی‌دانند.
دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۰ صفر ۱۴۲۱ | ۱۵ می ۲۰۰۰
آقای [عبدالناصر] همتی، رئیس بیمه مرکزی و عضو شورای مرکزی [حزب] کارگزاران آمد و با گزارشی از وضع اختلاف نظر در کارگزاران و چپ‌روی بعضی از آن‌ها، برای ماندن یا استعفا مشورت کرد؛ گفتم بماند. آقای سیداحمد موسوی آمد. از مشکلاتی که در راه تحویل کارهایش در لبنان به حزب‌الله پیش‌آمده گفت و استمداد کرد.
آقای حسین مرعشی، [نماینده کرمان] آمد. گفت، در جلسه نمایندگان گروه‌های دوم خردادی، بر سر صدور بیانیه در استقبال از اظهارات رهبری در نمازجمعه بحث شده که با مخالفت آقای [سیدمحمد موسوی] خویینی‌ها تصویب نشده، ولی اجازه دادند که آقای بهزاد نبوی، در مصاحبه‌ای استقبال را اعلان نماید. در مورد وضع مجلس و انتخابات تهران هم صحبت شد؛ می‌خواست بداند که به مجلس می‌روم یا نه؟ گفتم، هنوز معلوم نیست.
آقای جواد مقصودی، مسئول ستاد [برگزاری] نمازجمعه تهران آمد. خواست که در مراسم شهدای هفت تیر شرکت کنم و برای هزینه جلسات روضه‌خوانی ستاد، کمک خواست. عصر آقای [محمدرضا] عباسی‌فرد، [عضو شورای نگهبان و مدیرکل اجرایی مجمع تشخیص مصلحت نظام] آمد و گفت، انتخابات تهران باطل است، ولی بعید است که بطلان در شورای نگهبان رأی بیاورد و ممکن است تعدادی صندوق باطل شود و چند نفری به دور دوم بروند. از ملاقاتش با آقای [سیدمحمد] خاتمی و آقای [مهدی] کروبی - به خواست آن‌ها - گفت که از او خواسته‌اند، برای تأیید انتخابات [تهران] کمک کند؛ قولی نداده است.
امروز هم در دادگاه، دو نفر از متهمان یهودی، به جاسوس بودن اعتراف‌کردند که باعث سرافکندگی اسرائیل و غربی‌هاست که آن‌ها را بی‌گناه می‌گویند. بعضی گروه‌های دوم خردادی، به [نتیجه] دادگاه ضاربان آقای [سعید] حجاریان، اعتراض کرده‌اند.
سه‌شنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۱ صفر ۱۴۲۱ | ۱۶ می ۲۰۰۰
آقای مسیح مهاجری، [مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی] آمد. از بخشی از خطبه‌های نمازجمعه اخیر رهبری انتقاد داشت که به نحوی نیروهای ارزشی را به تحجر و افراد ضدارزشی را به ترقی‌خواهی مُتصف کرده‌اند و دوم خردادی‌ها از آن استفاده می‌کنند و ممکن است بخواهند، حرکت جدی را که آغاز شده است، کُند کنند. گفت، فردا در روزنامه، مقاله‌ای در مورد اشکالات انتخابات تهران خواهد نوشت.
آقای [اصغر] غفاری، مدیرعامل فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه آمد. گزارشی از توسعه آن‌ها داد؛ به رقم ۵۷ عدد رسیده‌اند و گفت، از امسال سودده شده‌اند و آماده پذیرفته شدن در بورس و گفت، از طرف رئیس‌جمهور و دولت حمایت نمی‌شود. داستان نادرشاه و سربازان را نقل کرد که وقتی به سربازان گفت، شما که امروز به این خوبی می‌جنگید، چرا در گذشته نمی‌جنگیدید؟ گفتند، در گذشته ما مشکلی نداشتیم، نادر نبود و یا گفت کجا بودید. گفتند، ما بودیم، نادر نبود و اگر نادری وجود داشت، خیلی کارها بهتر بود.
عصر به [سالن حجاب] مرکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رفتیم؛ در مراسم [تجلیل از برگزیدگان هشتمین دوره مسابقه درس‌هایی از قرآن]، در پایان مسابقات سئوالات قرآنی که ۵۰۰ هزار دانش‌آموز در آن شرکت کرده‌اند. به برندگان جوایزی داده شد. آقای [محسن] قرائتی، [رئیس ستاد اقامه نماز] خیرمقدم گفت و از تفسیر راهنما تجلیل زیادی کرد. من هم صحبت دلگرم‌کننده‌ای برای تشویق جوانان به کار بیشتر با قرآن نمودم. آقای قرائتی، صد دوره تفسیر راهنما، برای جوایز طلاب خواست؛ پذیرفتم.
آقای [سید صدرالدین] شریعتی، بازرس شورای نگهبان آمد و نمونه‌هایی از تخلف‌ها در انتخابات تهران را گفت. آقای [عباس] واعظ‌طبسی، [تولیت آستان قدس رضوی] آمد. در مورد اشکالات انتخابات تهران و ضرر تأیید انتخابات برخلاف قوانین، صحبت بود.
آقای علی لاریجانی هم آمد و گفت، کامپیوتر نتایج بازشماری‌ها را دیده است. انتخابات قابل توجیه نیست. خبر داد، روزنامه هم‌میهن آقای [غلامحسین] کرباسچی را هم توقیف کرده‌اند و بنا بوده، [روزنامه] بهار توقیف شود، آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه]، موافقت نکرده است.
بعد از نماز، به دیدن آیت‌الله خامنه‌ای رفتم. درباره انتخابات و روزنامه‌ها صحبت کردم. گفتند، آقای شاهرودی، امروز عصر گفته است، چون اخطار قبلی به روزنامه بهار نشده بود، مانع توقیف شده است. به ایشان گفتم، اگر شورای نگهبان، تعدادی صندوق را باطل کند که جمعی حذف شوند و من بمانم، اعلان می‌کنم که به مجلس نمی‌روم.
چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۲ صفر ۱۴۲۱ | ۱۷ می ۲۰۰۰
دکتر علی لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما] آمد. گزارشی از وضع نهایی صندوق‌های بازشماری شده آرای تهران گفت و سناریوهای متفاوتی که برای تصمیم مطرح است و تعداد آرا در شورای نگهبان. آقای [امیر] تهرانی، [معاون پارلمانی] از وزارت اطلاعات آمد. گفت، دولت پیش‌نویس طرحی برای ایجاد شورای عالی جهت هماهنگی اُرگان‌ها تهیه کرده که بسیاری از اختیارات رهبری را محدود می‌کنند؛ وزارت اطلاعات مخالفت دارد.
اخوی محمد، [رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی] آمد. گفت، آقای [غلامحسین] کرباسچی، معلوم نیست که از تعطیلی روزنامه‌اش ناراضی باشد؛ چون مشی او این بوده که او را در جریان تُند دوم خرداد ببینند و با تعطیل شدن روزنامه‌اش، به این هدف رسیده است. آقای [حسن] صانعی، [رئیس بنیاد پانزده خرداد] آمد و از مذاکراتش با حاج‌آقا مجتبی تهرانی و آقای [حبیب‌الله] عسگراولادی درباره انتخابات تهران و از اقدامات آن‌ها گفت. عصر آقای [منصور] غفوری، از اعضای گروه بازرسی انتخابات تهران آمد؛ نمونه‌های بدی از تخلفات و از عصبانی شدن وزارت‌کشور و فشارهایی که به او وارد می‌کنند، گفت. آقای [عباس واعظ] طبسی آمد و مذاکرات با رهبری در مورد انتخابات تهران را گفت.
سلمانی برای اصلاح آمد. آقای [علی] آقامحمدی، [قائم‌مقام سازمان صداوسیما] آمد. مذاکراتش با آقایان [مهدی] کروبی و بهزاد نبوی را تعریف کرد و اختلافاتی که مشارکتی‌ها با آقای کروبی دارند و در جلسه اخیرشان، در بحث و رأی‌گیری برای ریاست مجلس، آقای کروبی رأی کمی آورده. در مورد انتخابات تهران گفت و از لزوم حمایت از رئیس قوه قضاییه که اقدام به کنترل مطبوعات مزاحم کرده است.
شب آقای [غلامحسین] محسنی اژه‌ای، [دادستان دادگاه ویژه روحانیت] آمد. توضیحاتی در مورد جریان توقیف مطبوعات و بازداشت‌ها و کمبود نیروی لازم برای بازجویی و تهیه مطالب توضیحی و عدم همکاری وزارت اطلاعات داد. گفت، آقای اکبر گنجی در زندان گریه می‌کند. ضمناَ از برخورد ناشایسته جناح‌های چپ و راست با من و خوشحالی خارجی‌ها از تضعیف من و ریشه‌دار بودن این توطئه علیه انقلاب، اظهار ناراحتی کرد. آقای محسنی، از اینکه در پرونده قتل‌ها[ی زنجیره‌ای]، ممکن است شیطنت‌هایی بشود که به نحوی مسأله به خود او و رهبری و افراد دیگر مربوط شود. گفت، می‌خواسته روزنامه بیان را توقیف کند و آقای [سیدعلی‌اکبر] محتشمی را احضار کرده، ولی آن‌ها تلاش‌کرده‌اند که رضایت شاکیان را جلب کنند و قول داده‌اند که در آینده مراقبت کنند.
آقای محسنی گفت، در ایام انتخابات، یک نفر به نام آقای سعید وفاییان که مورد سوءظن همکاری با انگلستان است، به ایشان مراجعه کرده و گفته، اگر سیاست بر تضعیف آقای رفسنجانی است، او می‌تواند افشاگری‌هایی علیه مهدی، فرزند ایشان تهیه کند که جواب شنیده، نظام خواستار حفظ حرمت آقای رفسنجانی است و گفت، علایمی از فعال بودن انگلیس در این زمینه وجود دارد؛ [وزارت] اطلاعات هم چنین چیزی می‌گوید.
حکم ضاربان ترور آقای [سعید] حجاریان اعلان شد؛ [سعید] عسگر، ۱۵ سال زندان و سه نفر بعدی، ۱۰ سال و کمتر و سه نفر هم تبرئه، ولی رضایت دوم خردادی‌ها را جلب نکرده و آن‌ها کیفر شدیدتر می‌خواهند. هنوز شکایتی از آقای حجاریان هم نرسیده و این کیفر عمومی بوده است.
پنج‌شنبه ۲۹ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۳ صفر ۱۴۲۱ | ۱۸ می ۲۰۰۰
بخشی از وقت را در دفتر کوشک کار کردم. عصر مهدی [هاشمی، مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی] آمد و گفت، دو سکو از تأسیسات ابوذر را که در بوشهر ساخته‌اند، به محل چاه‌ها در دریا حمل کرده‌اند و کارخانه عظیم کوتینگ لوله‌های کف دریا در خرمشهر، مشغول کار است و باعث استقبال و رونق خوبی در خرمشهر شده و ۱۰۰ کیلومتر لوله‌گذاری کف دریا از پارس جنوبی تا ساحل را شرکت مهندسی و ساخت تأسیسات دریایی ایران [وابسته به صندوق بازنشستگی نفت] تحت مدیریت او برنده شده است.
سر شب آقای [علی] لاریجانی، [رئیس سازمان صداوسیما]، اطلاع داد که شورای نگهبان، امروز به باطل بودن انتخابات تهران رسیده، ولی به خاطر نگرانی از عواقب، ضمن نامه‌ای از رهبری راهنمایی خواسته‌اند و رهبری در جواب گفته‌اند که نتایج صندوق‌های شمرده شده، هر چه شد عمل شود و به بازشماری صندوق‌ها ادامه ندهند و نتایج اعلان شده در این موارد را بپذیرند. آقای [احمد] جنتی، [دبیر شورای نگهبان] نیز گفت، شورای نگهبان با ۸ رأی به ابطال رأی داد، ولی قید کردند، از رهبری هم نظر خواسته شود که نتیجه آن شده. کار درستی نکرده‌اند که رهبری را در این مورد مشکل‌دار، درگیر کرده‌اند. قبلاً آقای خامنه‌ای به من گفته بودند که اگر شورای نگهبان، با سئوال از ایشان، محذور برایشان درست کنند، ممکن است جواب مطلوب نگیرند.
روابط ترکیه و ایران، به خاطر تبلیغات روزنامه‌های ترکیه و اظهارات وزیر امورخارجه و نخست‌وزیر ترکیه در مورد احتمال کمک ایران به قاتلان اوغور مومجو در هفت سال قبل و جواب تُند [آقای کمال خرازی]، وزیر امور خارجه ایران، تیره شده و [نجدت سزر]، رئیس‌جمهور جدید ترکیه، اعلان کرده که برای اجلاس اکو [= سازمان همکاری‌های اقتصادی]، به تهران نمی‌آید و نیز اظهارات منفی یاسر عرفات، [رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف)]، در خصوص امکان ارتباط ایران با سقوط هواپیمای پان‌آمریکن که اکنون دو لیبیایی در دادگاه بین‌المللی، برای این منظور تحت محاکمه‌اند، قابل توجیه نیست. جنگ اتیوپی و اریتره ادامه دارد و اتیوپی در خاک اریتره پیشرفت کرده است و شورای امنیت سازمان ملل، بعد از مهلت ۷۲ ساعت، هر دو را تحریم تسلیحاتی کرده است.
جمعه ۳۰ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۴ صفر ۱۴۲۱ | ۱۹ می ۲۰۰۰
رسانه‌های خارجی، مخصوصاً [بخش فارسی رادیو] بی‌بی‌سی، از دستور رهبری برای تأیید انتخابات تهران، اظهار رضایت می‌کنند. آن‌ها که معمولاً اقدامات رهبری را زیر سئوال می‌بردند و حمل بر حمایت از محافظه‌کاران می‌نمودند، این بار ستایش می‌کنند. آقای علی لاریجانی آمد. نحوه و دلیل ابطال صندوق‌های انتخابات تهران را ارائه داد. در مورد انصراف من مذاکره شد. او هم از اقدام رهبری در دستور قبول انتخابات، ناراضی است.
ظهر بچه‌ها جمع بودند؛ فاطی و سارا و فائزه و محسن نبودند. امیر، فرزند زهرا [حسینی مهریزی] آمد. وضع انتخابات بویین‌زهرا را گفت که آنجا نامزد بوده و نیز در مورد سرانجام مسکن کارکنان مجلس که بالاخره خانه‌دار شده‌اند، از کمک‌های من قدردانی کرد.
در فلسطین، تمام این هفته درگیری بین نظامیان اسرائیل و مردم فلسطین جریان داشته و جمعی شهید و جمع زیادی مجروح شده‌اند؛ شبیه دوران انتفاضه. جنگ اریتره و اتیوپی ادامه دارد. اتیوپی، در عمق خاک اریتره پیش می‌رود و گفته شده، ۵۰۰ هزار نفر از مردم اریتره آواره شده‌اند. در جزیره فیجی، کودتا رخ داده است. بانک جهانی، علی‌رغم مخالفت آمریکا، دو فقره وام برای ایران تصویب کرد.
شنبه ۳۱ اردیبهشت ۱۳۷۹ | ۱۵ صفر ۱۴۲۱ | ۲۰ می ۲۰۰۰
مجمع [تشخیص مصلحت نظام]، جلسه عمومی داشت. سیاست‌های کلی قضایی در دستور بود. در مورد انتقال تعزیرات از دولت به قوه قضاییه و استقلال مالی قوه، بحث‌های نسبتاً جدی شد و کلیات به تصویب رسید.
ظهر آقایان [عباس واعظ] طبسی، [احمد] جنتی، [علی‌اکبر] ناطق [نوری]، [قربانعلی] دُرّی [نجف‌آبادی] و [محمدعلی] موحدی [کرمانی]، میهمانم بودند. آقای جنتی، گزارش جلسه نهایی شورای نگهبان را داد که با هشت رأی، انتخابات تهران باطل شده، ولی پس از اطلاع به رهبری و پیشنهاد اظهار نظر ایشان، و حضور آقای [سیدعلی‌اصغر]حجازی، [از دفتر رهبری] در جلسه و نوشتن نامه و جواب رهبری، عملاً منجر به تأیید انتخابات با ابطال بخشی از صندوق‌ها و دستور تعقیب متخلفان شده است. حضار انتقاد کردند و گفتند، بعد از رأی به ابطال، جای سئوال از رهبری نبوده است.
ظهر خبر ترکیب جدید منتخبان تهران پس از ابطال تعدادی از صندوق‌ها اعلان شد که من از رتبه ۳۰ به رتبه ۲۰ بالا رفتم و آقای [غلامعلی] حدادعادل هم نماینده شد و آقایان [رسول] منتجب‌نیا و [علیرضا] رجایی، به دور دوم رفتند.
آقای دُرّی، [وزیر سابق اطلاعات]، جریان بازجویی از او در مورد قتل‌های زنجیره‌ای را توضیح داد که براساس ادعای کذب بعضی از متهمان بوده است و در مورد تعقیب متخلفان و شکایت آقای جنتی، [دبیر شورای نگهبان] از روزنامه بیان و [آقای مصطفی تاج‌زاده، رئیس] ستاد انتخابات وزارت کشور هم بحث شد. عصر آقایان [علیرضا] شیخ عطار، [مهدی] مصطفوی و [منصور] غفوری، [اعضای هیأت سه‌نفره بازشماری‌آرا] آمدند. گزارش نحوه کار بازشماری را دادند و از من درخواست کردندکه انصراف ندهم.
خبر تصمیم من به انصراف از حضور در مجلس، پخش شده و امروز مراجعات زیادی برای منصرف کردن من بود؛ منجمله آقای [عباس واعظ] طبسی و آقای [بهزاد] نبوی و… شب، جلسه سران قوا در دفتر آقای [سیدمحمود] هاشمی‌شاهرودی، [رئیس قوه قضاییه] بود. درباره قتل‌های زنجیره‌ای و مسأله آقای دُرّی و کسالت آقای [سیدمحمد] خاتمی و وضع نجف و آیین‌نامه جلسه سران، مذاکره شد.
نظر شما :